Als internationale zakenreiziger word je blootgesteld aan allerlei verschillende culturen en verwachtingen op het gebied van etiquette. Eén verkeerde beweging kan worden gezien als een teken van gebrek aan respect, zelfs als je bedoelingen alleen maar het beste zijn.

Verspreid over de wereld vind je talloze culturen, en iedere cultuur is uniek. Uniek in een eigen manier van leven, tradities, normen en waarden, kunst, taal en gewoonten.

Verschillende culturen hebben ook effect op zakelijk gebied

Zakelijke verschillen tussen de talloze culturen zijn groot en zeker van invloed op hoe zakelijke transacties worden uitgevoerd en hoe communicatie plaatsvindt, hoe de relatie tussen zakenpartners wordt opgebouwd. Sociale verschillen zijn ook aanzienlijk en dat zegt iets over de wijze waarop mensen samenleven en zich gedragen in die samenleving. In veel Westerse landen wordt de nadruk gelegd op persoonlijke prestaties en zelfstandigheid. Met andere woorden, het individu staat centraal. In Aziatische landen spelen zaken als groepscohesie, harmonie en het welzijn van de gemeenschap een grotere rol. Of te wel, het grote collectief is belangrijk. Nu betekent dit niet dat collectivistische samenlevingen solidair zijn en individualistische samenlevingen egoïstisch. In individualistische samenlevingen kiezen mensen de sociale verbanden die ze aangaan zelf. Het verschil heeft dus te maken met het, al dan niet, hebben van sociaal contact, maar op de wijze waarop de sociale verbindingen ontstaan.

Voorbeelden van landen met een individualistische cultuur zijn o.a. Verenigde Staten, Canada, Australië en Denemarken (Noord Europa). De collectivistische cultuur vind je terug in China, Korea, Japan, Israël, Afrika en Latijns-Amerika.

Sociale normen en etiquette

Sociale normen en etiquette kunnen sterk variëren tussen culturen. Wat als beleefd en respectvol wordt beschouwd in één cultuur, kan in een andere cultuur als zeer ongepast worden ervaren. Denk bijvoorbeeld aan begroetingen, eetgewoonten. Extroverte handelingen zoals aanraken en oogcontact worden niet in iedere cultuur als ‘normaal’ ervaren. Bereid je dus goed voor op wat wel en wat niet gepast is.

Het begrijpen van sociale verschillen

Het begrijpen van sociale verschillen tussen culturen is van cruciaal belang om respectvol en effectief te communiceren en om succesvol samen te werken in een mondiale context.

Zakelijke etiquetteregels

Zakelijke etiquette kunnen aanzienlijk verschillen tussen de verschillende culturen in de wereld. Bijvoorbeeld het geven van geschenken of het uitwisselen van visitekaartjes kunnen allemaal specifieke culturele normen hebben die moeten worden gevolgd!

Visitekaartjes uitdelen, tip!

Een visitekaartje is een belangrijk onderdeel van elke zakelijke ontmoeting. Het vergroot de kans om met succes zakelijke contacten te leggen. In de Westerse cultuur is de etiquette van het visitekaartje vrij eenvoudig. Probeer je visitekaartje niet zomaar af te geven maar maak even de afweging of het afgeven wel zinvol is. Oftewel, is de andere persoon oprecht geïnteresseerd of handelt deze puur uit beleefdheid.

Japanse visitekaartjes

De Japanse visitekaartjescultuur is veel formeler. Het uitdelen van visitekaartjes in Japan doe je met twee handen. En zorg er voor dat je kaartje dubbelzijdig is. In ieder geval met een Japanse kant, gebruik geen Engels!. Overhandig het kaartje met de Japanse tekst naar boven. De Japanner ziet dit als respect voor hun cultuur en de Japanse taal. Krijg je een visitekaartje aangeboden? Neem deze dan rustig aan met beide handen en bestudeer dit aandachtig. Neem het in je op, maak er desnoods een aantekeningen van of zeg er iets over voordat je het, zonder te beschadigen, wegstopt. Bij het Japans leren wil je dus meer dan alleen de taal begrijpen.

Overige visitekaartjes voor de verschillende culturen

De zakencultuur in Israël is redelijk ontspannen en lijkt op die van de Verenigde Staten en West-Europa. In Bahrein, als teken van respect, bestudeer je het visitekaartje ook eerst even voordat je het wegstopt. In het algemeen, is er één niet te vergeten verschil! Gebruik enkel en alleen je rechterhand in bijna elk land in het Midden-Oosten. Deel geen visitekaartjes uit met je linkerhand. In het Midden-Oosten geldt, ook in zakencultuur, dat de linkerhand gezien wordt als de hand waarmee je lichamelijke hygiëne verricht.

Dus het uitwisselen van visitekaartjes of andere zakelijke bijkomstigheden doe je per definitie altijd met je rechterhand. Iets doen met je linkerhand, ook als je links bent, wordt gezien als een teken van disrespect, vooral in de zakenwereld. Ga je naar China? Maak dan ook je visitekaartje tweetalig. De eerste kant bevat de informatie in het Engels en de andere kant bevat de informatie in het Chinees.

Hiërarchie en autoriteit bij de verschillende culturen

De perceptie van hiërarchie en autoriteit kunnen variëren tussen de verschillende culturen over de wereld. Sommige culturen hebben een strikte hiërarchie en respect voor gezag, terwijl andere culturen gelijkheid nastreven. Bijvoorbeeld, in landen met een sterke machtsafstand, wordt respect voor leiderschap en respect voor oudere figuren als vanzelfsprekend beschouwd. Terwijl in landen zoals Zweden en Nederland gelijkheid nagestreefd wordt.

Top-down versus bottom-up

In sommige culturen is besluitvorming een top-down proces. De beslissingen worden genomen door leidinggevenden en managers. In andere culturen wordt overlegd met alle belanghebbenden. Dit kan invloed hebben op het voeren van onderhandelingen maar ook op de wijze waarop bijvoorbeeld contracten moeten worden opgesteld.

Het begrijpen en respecteren van zakelijke verschillen tussen verschillende culturen is essentieel voor succesvolle internationale zakenrelaties. Het kan helpen misverstanden en conflicten te voorkomen en het helpt om een goede basis te leggen voor een langdurige samenwerking. Zakelijke professionals moeten zich bewust zijn van de vele culturele nuances en dienen bereid te zijn om zich aan te passen aan de specifieke zakelijke praktijken van de landen waarmee ze te maken hebben of gaan hebben. Het is essentieel om culturele verschillen te respecteren en te waarderen.

International Language Centre begeleid je bij het zetten van je internationale zakelijke stappen. Tijdens de taaltrainingen wordt altijd aandacht besteed aan een stuk culturele bewustwording. Zoals we al jaren zeggen, een taal leren is niet alleen woorden in de juiste volgorde uitspreken maar een taal leren is beleven, ervaren en begrijpen.